Ο ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ - Ι

Saint Lazarus Church - Ι ... oil on canvas 61 X 45 cm ,  2011

.
Η επιβλητική πετρόκτιστη εκκλησία του Αγίου Λαζάρου βρίσκεται στο κέντρο της παλιάς Λάρνακας, λίγα μόνο μέτρα από την παραλία των φοινικούδων και το μεσαιωνικό κάστρο. Είναι κτίσμα του 10ου αιώνα  και θεωρείται ένα από τα πιο σημαντικά Βυζαντινά μνημεία της Κύπρου. Χτίστηκε με έξοδα του Βυζαντινού Αυτοκράτορα Λέοντα του Σοφού,  σε αντάλλαγμα για την μεταφορά του σκηνώματος του Αγίου στην Κωνσταντινούπολη. Η εκκλησία φτιάχτηκε πάνω σε αρχαία ερείπια παλαιοχριστιανικού ναού και συγκεκριμένα πάνω από τον τάφο του Αγίου Λαζάρου, του τετραήμερου φίλου του Ιησού Χριστού. Ανασκαφές που έγιναν το 1973 έφεραν στο φως  τον τάφο με την σαρκοφάγο του Αγίου, μέσα στην κρύπτη του ναού κάτω από το ιερό. 
Μετά την ανάσταση του (κατά το 33 μ.χ.),  ο Λάζαρος  κατέφυγε από την Βηθανία  και έφτασε στο αρχαίο Κίτιον της Κύπρου (την σημερινή Λάρνακα) και συνάντησε τους Αποστόλους Παύλο και Βαρνάβα,  όπου βρίσκονταν ήδη στο νησί για την διάδοση του Χριστιανισμού.  Στην αρχαία πόλη του Κιτίου ο Λάζαρος δέχθηκε την ευλογία των Αποστόλων και  χειροτονήθηκε πρώτος Επίσκοπος και Προστάτης Άγιος της πόλης.

Ο αρχιτεκτονικός τύπος της βυζαντινής βασιλικής ανήκει στην κατηγορία της σύνθετης σταυροειδής εγγεγραμμένης με τρούλο. Κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας μια γοτθική στοά προστέθηκε κατά μήκος του νότιου τοίχου του ναού. Την ίδια περίοδο ο ναός ενδέχεται να μετατράπηκε σε καθολικό μοναστήρι και ένα μέρος στο προαύλιο χώρο σε λατινικό κοιμητήριο. Αργότερα κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, οι Τούρκοι καταστρέφουν τους τρεις μεγάλους τρούλους και το αυθεντικό κωδωνοστάσιο του ναού. Το 1589 η ορθόδοξη κοινότητα καταφέρνει να αγοράσει από τους Τούρκους κατακτητές τον ναό έναντι 3.000 άσπρων (ασημένια βυζαντινά νομίσματα) . Μέχρι το 1784 ο ναός χρησιμοποιείτο και από τους καθολικούς της λατινικής κοινότητας της πόλης, οι οποίοι λειτουργούσαν στο ναό μόνο δύο μέρες το χρόνο. Το μεταγενέστερο κωδωνοστάσιο του ναού είναι κτίσμα του 1857 με νεογοτθικά και νεοκλασικά στοιχεία. Το ξυλόγλυπτο, επιχρυσωμένο και με στοιχεία μπαρόκ  εικονοστάσιο διασώζεται  από το 1782  και φιλοξενεί  εκπληκτικής τέχνης Βυζαντινές εικόνες.

Σήμερα ο ναός του Αγίου Λαζάρου λειτουργεί  ως ενοριακός στην ομώνυμη συνοικία της Λάρνακας και αποτελεί  ευλαβές προσκύνημα χιλιάδων  πιστών αλλά και προσφιλές αξιοθέατο πολλών επισκεπτών στην ιστορική πόλη. Γιορτάζει και πανηγυρίζει κάθε χρόνο μια εβδομάδα πριν το Πάσχα, το Σάββατο του Λαζάρου, την παραμονή της Κυριακής των Βαΐων.